Từ một số bài ca dao than thân đã học hoặc đã đọc, hãy phát biểu cảm nghĩ của anh (chị) về số phận người phụ nữ trong xã hội cũ. (Yêu cầu lập dàn bài)

I. Tìm hiểu đề:

Đề yêu cầu học sinh tạo lập văn bản biểu cảm. Đối tượng bộc lộ cảm xúc: số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ từ một số bài ca dao than thân đã học hoặc đã đọc. Học sinh cần bày tỏ cảm xúc trên cơ sở phân tích, cảm nhận về số phận của người phụ nữ trong xã hội ngày xưa. Ngoài ra, các em còn phải biết mở rộng, liên hệ đến hình ảnh người phụ nữ trong xã hội ngày nay. Bài viết sẽ thuyết phục người đọc hơn nếu các em biết kết hợp thêm các yếu tố nghị luận, tự sự...

II. Dàn ý chi tiết:

MỞ BÀI

- Ca dao than thân là tiếng kêu thương cho số phận những người phụ nữ trong xã hội cũ: đồng thời là sự nâng niu vẻ đẹp ngoại hình và tâm hồn, những khát khao hạnh phúc mong manh, chấp chới của họ.

- Những bài ca ấy gợi lên trong tâm hồn người đọc nhiều cảm xúc: đồng cảm, chia sẻ với nỗi khổ của họ, bất bình, lên án chế độ xã hội đã đày đọa họ.

THÂN BÀI

- Cảm nhận chung:

Có thể cảm nhận về âm hưởng của bài ca dao than thân, có thể cảm nhận về hình ảnh thơ mang tính biểu tượng và đặc biệt là hai tiếng thân em gợi sự nhỏ bé, tội nghiệp, đáng thương.

- Cảm nhận cụ thể, chi tiết về số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa:

+ Đồng cảm, chia sẻ với những nỗi khổ ngổn ngang trăm môì của họ.

Cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trên cơ sở những nỗi khổ cực mà họ phải gánh chịu:

+ Người phụ nữ là nạn nhân của tư tưởng nam quyền cho nên dù mang những vẻ đẹp tươi tắn về hình thể và thanh cao trong tâm hồn nhưng họ vẫn trở thành ihón hàng trao đổi.

+ Người phụ nữ còn là nạn nhân của rất nhiều thủ tục phong kiến: nạn tảo hôn, thân phận con dâu, chế dộ đa thê, cảnh làm lẽ mọn...

Trên cơ sở cảm nhận về những nỗi khổ ấy, học sinh bộc lộ cảm nghĩ của mình. Có thể là cảm nhận được tiếng thơ đau đớn, xót xa, có thể thấy cảm thông với họ, hoặc có thể bằng cách liên tưởng, so sánh với thơ ca trung đại, hiện đại.

+ Xót thương cho những khác khao hạnh phúc nhỏ bé, mong manh, đầy bi kịch. Người con gái đối diện với tình yêu của mình và thấp thỏm biết bao lo âu: sợ tuổi xuân qua đi, sợ mẹ, sợ cha, sợ tình yêu mong manh. Nỗi sợ ám ảnh khiến người con gái không thể thanh thản mà đến với hạnh phúc bình dị của mình.

+ Trân trọng ý thức đòi dân chủ và thái độ phản kháng kín đáo nhưng mạnh mẽ của người phụ nữ.

- Liên hệ: Người phụ nữ trong xã hội ngày nay được giải phóng khỏi mọi ràng buộc của chế độ phong kiến. Họ được quyền bình đẳng ngang hàng với nam giới, được khẳng định và đề cao những giá trị của mình.

KẾT BÀI

- Thương xót, cảm thông với người phụ nữ trong xã hội xưa, ta càng trân trọng giá trị của cuộc sông ngày hôm nay.

- Ca dao than thân đã tạo nên một mạch nguồn cảm hứng nhân đạo là cơ sở cho văn học viết sau này tiếp thu và phát triển.