Người tặng công trình khoa học cho nhân loại

Có lẽ cho đến lúc Úy ban Giải thưởng công nghệ thiên niên kỉ công bố tên người đoạt giải thưởng năm nay, tên tuổi của nhà khoa học lừng lẫy Tim Berners Lee vẫn còn khá xa lạ đối với mọi người, những người hàng ngày vào mạng Internet và trước khi vào một địa chỉ Internet nào đó, họ phải gõ ba chữ cái WWW, biểu trưng của phát minh của ông.

WWW là gì?

WWW là những chữ cái viết tắt của Word Wide Wed và cũng thường được gọi là tắt là Wed đặt cơ sở trên nền tảng là hoạt động của hệ thống mạng máy tính toàn thế giới hay còn gọi là Internet. Nguồn gốc đầu tiên cửa Internet là hệ thống máy tính của Bộ Quốc phòng Mĩ, một mạng thí nghiệm được thiết kế trên đỉnh của Internet, cho phép máy chủ và máy khách liên lạc với nhau bằng một tập các tiêu chuẩn để trao đổi thông tin giữa hai hệ thống máy tính với nhau, thường được gọi là giao thức. Wed là một trong những dịch vụ dựa trên mạng internet. Ưu tiên của phát minh về Wed của ông là phát minh về giao thức (HTTP hyper text transfer protocol: giao thức chuyến giao siêu văn bản), HTML language (Hyber Text Markup Language: ngôn ngữ mô tả siêu văn bản) và URL addtess (uniform resource locator: đại địa chỉ duy nhất cho phép người sử dụng internet có thể truy cập thông tin mà không cần nắm bắt được các lệnh chuyên nghề. Điều này được hiểu nôm na là nhờ những phát minh của ông mà những thông tin có thể sử dụng từ bất kì loại máy tính nào và ở bâ't cứ nơi đâu trên thế giới mà không phải có kiến thức về việc thông tin đó được lưu giữ ở đâu và dưới dạng thức nào. Wed được hiểu như "người phiên dịch" tất cả các thông tin được lưu giữ trên mạng internet.

Hệ thống Wed lần đầu tiên được công bô trong giới nghiên cứu vật lí học vào tháng 5-1991 và trực tiếp hoạt động trên Internet. Wed phát triển rất nhanh. Vào tháng 6-1993, đã có 130 địa chỉ Wed và vào tháng 3-1994 đã có 1. 200 địa chỉ Wed. Cuối năm 1994, Wed đã có 10 triệu người sử dụng. Khối lượng thông tin được gửi qua mạng truyền thông có một dung lượng khổng lồ mà để dễ hình dung người ta đã nêu con số so sánh là tốc độ truyền tất cả các tác phẩm của Shakespeare chỉ trong một giây.

Berner tin rằng tương lai của Wed sẽ nằm ở việc phát minh ra Wed về ngữ nghĩa học. Gần đây, những trang Wed được thiết kế đế phục vụ chính con người. Wed ngữ nghĩa học là tạo một dữ liệu cho máy tính có khả năng xử lí dữ liệu đó và kiểm tra những mối quan hệ giữa các tập dữ liệu khác nhau.

Wed giữa nghĩa học có thể chuyển giao những nhiệm vụ hàng ngày cho những máy móc và cho phép con người tham gia vào những nhiệm vụ sáng tạo hơn nữa. Nguồn thông tin có thể sẽ được sử dụng hiệu quả hơn nữa.

Cái tâm của nhà khoa học

Điều đáng chú ý là những trình duyệt trang Wed này của Tim Berners Lee là hoàn toàn miễn phí. Nếu ông quyết định lấy tiền bản quyền sáng tạo thì có thể bây giờ ông đã là tỉ phú như Bill Gates, Chủ tịch tập đoàn phần mềm Microsoft. Bởi vì số lượng người sử dụng công trình khoa học của ông cũng tương đương số lượng người sử dụng các phần mềm của Microsoft.

Với vai trò là một nhà phát minh, Tim Berners Lee là một người kiên trì, khiêm tốn và thường xung phong vào những lĩnh vực khó khăn. 15 năm qua, sáng kiến về Web của ông đang được nhiều người tiếp tục theo đuổi. Và 10 năm qua, Web đã tạo ra một phương thức mới giúp con người trao đổi thông tin, giao tiếp với nhau và cả giao dịch thương mại nhanh chóng và tiện lợi.

Ông quyết định không lấy tiền bản quyền phát minh của mình bởi muốn tất cả mọi người có thể sử dụng mọi thành tựu khoa học. Lí do thật đơn giản, nhưng không phải nhà khoa học nào cũng làm được. Ông muốn tất cả mọi người từ những nước giàu có ở châu Âu cho đến các nước nghèo ở châu Phi đều có thể có cơ hội tiếp cận với những tiện ích mà khoa học mang đến do cuộc sống con người. Ông Perka Tarijanne, Chủ tịch ủy ban giải thưởng, đã nhân mạnh khi công bố giải thưởng: Phát minh của ông càng có ý nghĩa với cuộc sống nhân loại khi ông "không bao giờ thương mại hóa hoặc đăng kí phát minh những đóng góp của ông trong các công trình công nghệ Internet".