Thanh niên và số phận

Chúng ta không sinh ra để trở thành thế này hay thế khác, bất lực trôi theo dòng đời do một bàn tay vô hình vẽ trước, mặc cho vị trí huyền bí của các ngôi sao kéo theo một hướng nào đó, phó mặc hạnh phúc cho thứ này và bất hạnh cho thứ khác quyết định... Tương lai do chính chúng ta quyết định nhưng liệu chúng ta có kiên định với bản thân mình trong những hoàn cảnh mà chỉ đứng giữa hai ranh giới của thiên đường và địa ngục, liệu trong hoàn cảnh đó bạn có đủ lý trí để thắng bản thân mình? Chỉ có bạn là người quyết định số phận của chính bạn.

Số phận là sự sống, sự tồn tại dành riêng cho mỗi người, mỗi sự vật. Theo quan điểm duy tâm, số phận chính là phần phúc họa, sướng khổ dành riêng cho cuộc đời mỗi con người đã được tạo hóa định sẵn từ trước. Nguyễn Du xưa, khi đi vào lý giải cho cuộc đời mười lăm năm lưu lạc của Thúy Kiều đã than rằng:

“Đau đớn thay phận đàn bà

Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”

Với ông, hai chữ “bạc mệnh” đã là chung, đã là số phận của tất cả những bậc hồng nhan trong xã hội thời bấy giờ. Thúy Kiều dù có cố gắng vùng vẫy, cố gắng thay đổi, nhưng cũng phải chờ đến khi trải hết mười lăm năm lưu lạc, đến đúng nơi con sông Tiền Đường mới kết thúc được kiếp bạc mệnh vì đã trót có tên trong sổ đoạn trường. Số phận đã được định đoạt và con người khó mà thay đổi được nó. Nhưng đó là câu chuyện của hơn ba trăm năm trước đây, khi xã hội phong kiến với những ràng buộc, với đầy rẫy bất công không cho phép con người được có cơ hội để vùng lên thay đổi số phận.

Nhưng đó chỉ là câu chuyện của quá khứ, câu chuyện của thời Nguyễn Du cách đây hơn ba trăm năm. Ngày nay, người ta nhắc đến hai từ “số phận” để khẳng định một điều quan trọng hơn trong cuộc sống của con người: Số phận là một điều có thực, nhưng nó là do con người làm ra, do con người tạo nên, do con người quyết định. Với những người trẻ tuổi, khi tương lai đang còn ở phía trước, rộng mở, những nhận thức mới về số phận này càng quan trọng và phát huy được tác dụng của nó.

Con người không thể chọn lựa mảnh đất sinh ra mình, người sinh thành ra mình và hình hài của chính mình. Đó là số phận. Bạn được sinh ra trong một gia đình giàu có; bạn được sinh ra là một đứa trẻ xinh xắn, bụ bẫm, dễ thương; bạn được lớn lên trong một gia đình hạnh phúc, có sự đùm bọc, chở che, yêu thương của gia đình. Bạn là một người may mắn. Còn một ai đó sinh ra trong một gia trình không thuận hòa, một ai đó sinh ra không được hoàn thiện... đó là những người bất hạnh. Nhưng vấn đề là sau đó, với cái khởi đầu mà người ta gọi là số phận may mắn hay bất hạnh ấy, bạn làm gì để có thể thay đổi tất cả. Một người được sinh ra trong nhung gấm lụa là chưa hẳn đã là một người sau này có cuộc sống tốt đẹp. Nếu như chỉ biết hài lòng với những gì mình đang có, khi thời thế thay đổi, bạn sẽ không thể nào bắt nhịp được. Ngược lại, bạn sinh ra là một người phải chịu nhiều bất hạnh. Đó chưa phải là tất cả. Những cố gắng của bản thân có thể sẽ làm cho mọi thứ thay đổi. Và điều này đã được thực tế chứng minh. Trước một cậu bé tàn tật như Nguyễn Ngọc Ký của ngày xa ai không nói rằng đó là một số phận bất hạnh? Nguyễn Ngọc Ký sinh ra vốn bị liệt cả hai tay, trong một gia đình nghèo khó. Đam mê học tập, ngày ngày, cậu bé vật lộn với cây bút kẹp ở đầu ngón chân. Với một người bình thường, tập viết bằng tay đã khó. Đằng này, Ký lại phải làm điều đó bằng đôi chân của mình thì còn khó hơn gấp trăm, gấp nghìn lần. Thế nhưng, nhờ sự cố gắng, nỗ lực của bản thân Ký không chỉ học giỏi mà sau này còn trở thành một người thầy đáng kính. Đó là cả một quá trình vật lộn vất vả với mặc cảm, với nỗi đau về mặt thể xác... Tấm gương Nguyễn Ngọc Ký chính là một trong số rất nhiều tấm gương đã làm nên số phận của chính mình. Từ đây, chúng ta lại đặt ra một vấn đề khác: mọi hành động để thay đổi, tạo nên số phận của mình là hết sức khó khăn, bởi thế nên bạn cũng đừng bao giờ dễ nản lòng mà khoanh tay trước số phận. Mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ cần phải hiểu được rằng: Con đường đi không phải lúc nào cũng trải hoa hồng. Phải biết dẫm cả lên những gai hoa hồng, có thể sẽ bị đau, có thể sẽ chảy máu, nhưng nhờ có thế mà bạn sẽ trưởng thành hơn rất nhiều, bạn sẽ có thể chiến thắng được những khó khăn trong cuộc sống, chiến thắng được những điều tưởng như đã được tiên định từ trước mà người ta gọi là số phận.

Cuộc đời chúng ta là do chúng ta quyết định nhưng tất nhiên không thể vì thế mà trở nên cực đoan chỉ biết làm theo suy nghĩ, ý kiến của mình. Trên con đường đi đến đích, không thể thiếu sự cố vấn, chỉ đạo của gia đình, bạn bè và người thân, những người luôn mong muốn những điều tốt nhất cho bạn. Vậy nên, hãy quyết định số phận của bản thân nhưng cũng đừng quên tham khảo ý kiến từ họ, đó cũng là một nhân tố dẫn đến một sự quyết định đúng đắn cho bạn để sau này chúng ta khỏi phải hối hận.

Là một người trẻ tuổi, bạn có đủ tài năng, có đủ nhiệt huyết, có đủ sức sống để có thể thay đôi cuộc đời mình, để có thể tự quyết định số phận của mình. Số phận của bạn là do chính bạn làm nên.

“Trung thực và thông minh

Chưa đủ

Phải hành động

Đừng đứng gần bức tường sắp đổ”

(Huỳnh Kim)