Cao Bá Quát (1809 - 1854) là nhà thơ lỗi lạc của đất nước ta trong nửa đầu thế kỉ XIX. Trước tác của ông còn để lại ngót 1.500 bài thơ chữ Hán, 21 bài văn xuôi và một số bài thơ Nỏm.

Đây là bài thơ thứ nhất trong chùm thơ "Tự tình " ba bài được viết bằng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật thể hiện một tâm trạng buồn cồ đơn của người đàn bà phận hẩm duyên ôi đang thao thức giữa đêm khuya.

Nêu đúng những nét chung và chỉ ra đúng đặc điểm riêng của thiên nhiên trong ba bài thơ qua việc phân tích những dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc trong các tác phẩm.

Căn cứ chủ yếu vào văn bản bài thơ, vào cảm hứng của Thâm Tâm trong bài thơ này (kết hợp thêm với những hiểu biết khác về tác giả) để xác định cuộc chia li trong Tống biệt hành là cuộc chia li giữa ai với ai; đồng thời bình giảng khổ đầu bài thơ để làm sáng tỏ diều đó

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn, Tiếng ốc xa đưa vẳng trống đồn. Gác mái, ngư ông về viển phố, Gõ sừng, mục tử lại cô thôn. Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi, Dặm liễu sương sa khách bước dồn ...

Hồ Xuân Hương có chùm thơ "Tự tình" ba bài. Đây là bài thơ thứ hai, trong chùm thơ ấy: "Đêm khuya văng vắng trống canh dồn, Trơ cái hồng nhan với nước non. Chén rượu hương đưa say lại tỉnh, ..."

"Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" là đỉnh cao sáng tác của nhà thơ Nguyền Đình Chiểu và cũng là biểu hiện rõ ràng nhất, sâu sắc nhất tư tưởng yêu nước thương dân của ông.

Bức tranh vườn quê thôn Vĩ được khúc xạ qua nỗi lòng nuối tiếc bâng khuâng về một mối tình dở dang, bất hạnh của Hàn Mặc Tử. Cảnh đẹp nhưng buồn, tình thấm vào cảnh, cảnh nói lên tình

Phân tích bài thơ để làm nổi rõ vẻ đẹp và nét buồn của bức tranh thôn Vĩ đã được khúc xạ qua nỗi niềm tiếc nuối bâng khuâng của Hàn Mặc Tử về một mối tình dở dang bất hạnh.

Có những tác phẩm văn chương bất tử, khi nó trở thành chứng nhân lịch sử, gắn liền với nỗi vui, buồn của một dân tộc. “Chạy giặc" là một bài thơ như thế. Năm 1859, thực dân Pháp tấn cồng thành Gia Định.