Bất cứ ai đã từng đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên chắc chắn cũng bị lôi cuốn bởi nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn của Nguyễn Dữ. Nhưng đằng sau câu chuyện li kì, hấp dẫn ấy là những tư tưởng, tình cảm sâu kín của tác giả
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong những truyện tiêu biểu của Truyền kì mạn lục. Truyện không chỉ hấp dẫn người đọc bởi câu chuyện mà Nguyễn Dữ đã kể lại mà còn có sức hút từ chính yếu tố thần kì trong đó.
Những nhân cách lớn làm nên những tài năng lớn. Chân lí ấy đã phản ánh đúng con người, đức độ và tài năng của những con người nhân vật kiệt xuât vào bậc nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam như Thái sư Trần Thủ Độ và Thái phó Tô Hiến Thành
Thời trung đại, văn - sử - triết bất phân là hiện tượng thường thấy trong một văn bản ngôn từ. Đó cũng chính là lí do khiến nhiều câu chuyện lịch sử lại có giá trị văn học lớn lao. Từ những trích đoạn trong Đại Việt sử kí toàn thư của Ngô Sĩ Liên
Khó có thể hình dung lịch sử Việt Nam sẽ ra sao, triều đại nhà Trần sẽ ra sao nếu không có nhân vật vĩ đại Trần Quốc Tuấn. Hiếm có con người nào có nhân cách cao cả trọn vẹn như ông. Trong Đại Việt sử kí toàn thư
Kết thúc bài Tựa “Trích diễm thi tập”, Hoàng Đức Lương có viết:... Ớ cuối các quyển ấy, mạn phép phụ thêm những bài vụng về do tôi viết, cốt để làm sách dạy trong gia đình.
Trước nay, có rất nhiều nhận định về tài năng và nhân cách Nguyễn Trãi - vị anh hùng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới. Song, có lẽ lời ngợi ca cửa vua Lê Thánh Tông là xác đáng hơn cả
Bui có một lòng trung lẫn hiếu Mài chăng khuyết nhuộm chăng đen Bui có một lòng ưu ái cũ Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông Hiếm thấy trái tim yêu nước nào vĩ đại như Nguyễn Trãi
Trong văn trung đại Việt Nam, Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận lỗi lạc hơn cả. Ông để lại khối lượng văn chính luận khá đồ sộ, trong đó Bình Ngô đại cáo được coi là áng “thiên cổ hùng văn” bậc nhất trong văn học chữ Hán cổ điển nước ta
Trên phương diện văn chương, Nguyễn Trãi được coi là một trong không nhiều các nhà văn xuất sắc nhất của văn học Việt Nam thời kì trung đại, ông sáng tác trên nhiều thể loại, thể loại nào cũng có những sáng tác xuất sắc.
